Καθυστέρηση ομιλίας (1)

Το παιδί σας είναι 2 χρόνων και η ομιλία του είναι ακατάληπτη και περιορίζεται μόνο σε μερικές λέξεις και αυτές δεν τις προφέρει σωστά. Είναι καιρός να ανησυχήσετε;

Ένα παιδί θεωρείται ότι έχει καθυστέρηση ομιλίας εάν η ανάπτυξη ομιλίας του παιδιού είναι σημαντικά κάτω από την φυσιολογική ανάπτυξη για τα παιδιά της ίδιας ηλικίας. Οι δεξιότητες του παιδιού αποκτιούνται σε μια φυσιολογική ακολουθία, αλλά σε ένα πιο αργό ρυθμό από το κανονικό. 

Η καθυστέρησης της ομιλίας είναι ένα κοινό πρόβλημα της παιδικής ηλικίας που έχει επιπτώσεις σε 3 έως 10 τοις εκατό των παιδιών.

Η διαταραχή είναι τρεις έως τέσσερις φορές πιο συχνή στα αγόρια απ' ότι στα κορίτσια.

Η καθυστέρηση ομιλίας μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα πολλών διαταραχών, συμπεριλαμβανομένης της διανοητικής καθυστέρησης, της απώλειας ακοής, της εκφραστικής γλωσσικής ικανότητας, της ψυχοκοινωνικής στέρησης, του αυτισμού, της εκλεκτικής αλαλίας, της δεκτικής αφασίας και της εγκεφαλικής παράλυσης.

 Η καθυστέρηση ομιλίας μπορεί να είναι δευτεροπαθής στην καθυστέρηση ωρίμανσης ή στη διγλωσσία.

Η σειρά του ανάμεσα στα αδέρφια του είναι επίσης πολύ σημαντική. Αν είναι το τελευταίο παιδί, τα μεγαλύτερα αδέρφια του ίσως να το καταλαβαίνουν καλύτερα από εσάς όταν λέει τις παραποιημένες λέξεις και να είναι σε θέση να τις μεταφράσουν. Αφού λοιπόν γίνεται κατανοητό από τους δικούς του ανθρώπους, γιατί να κουράζεται να προφέρει τις λέξεις καλύτερα;

Αν εσείς, οι γονείς του, ή οι άλλοι άνθρωποι που το προσέχουν του δείχνετε παραπάνω ενδιαφέρον απ’ ότι πρέπει και του κάνετε και το παραμικρό χατίρι, γιατί να προσπαθήσει;

Η καθυστέρηση ομιλίας μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στην προσωπική, κοινωνική, ακαδημαϊκή και αργότερα, στην επαγγελματική ζωή. Η έγκαιρη αναγνώριση και η κατάλληλη επέμβαση μπορούν να μετριάσουν τα συναισθηματικά, κοινωνικά και γνωστικά ελλείμματα αυτής της ανικανότητας και να βελτιώσουν την έκβαση.                    

Η διαφορά μεταξύ της ομιλίας (λόγου) και γλώσσας

Η ομιλίας (λόγος)  και η γλώσσα συχνά συγχέονται, όμως υπάρχει διαφορά μεταξύ των δύο:

• Η ομιλία (λόγος) είναι η προφορική έκφραση της γλώσσας και περιλαμβάνει την άρθρωση, που αποτελεί τον τρόπο που σχηματίζονται οι ήχοι και οι λέξεις.
• Η γλώσσα είναι πολύ πιο ευρεία και αναφέρεται σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα, μέσω του οποίου εκφράζουμε και λαμβάνουμε την πληροφορία με τρόπο που έχει κάποια σημασία. Γίνεται κατανοητή μέσω της επικοινωνίας – προφορικής, μη προφορικής και γραπτής.

Παρόλο που τα προβλήματα της ομιλίας και της γλώσσας διαφέρουν, συχνά μπορεί να επικαλύπτονται. Ένα παιδί με πρόβλημα στη γλώσσα μπορεί να προφέρει λέξεις καλά, όμως είναι ανίκανο να βάλει δύο λέξεις μαζί. Ένα άλλο παιδί μπορεί να μιλάει με τρόπο που δύσκολα γίνεται κατανοητό, όμως μπορεί να χρησιμοποιήσει λέξεις και φράσεις για να εκφράσει ιδέες. Άλλο παιδί μπορεί να μιλάει καλά, όμως δύσκολα ακολουθεί οδηγίες.

Τα κορίτσια  μιλάνε πραγματικά πιο ενωρίς;

Για λόγους που δεν είναι γνωστοί, τα κορίτσια φθάνουν στα ορόσημα της ομιλίας λίγο πιο ενωρίς από ότι τα αγόρια. Η καθυστέρηση ομιλίας και άλλα προβλήματα παρατηρούνται πιο συχνά στα αγόρια. Όμως, η ικανότητα ομιλίας  εξισορροπείται με τον χρόνο.

Ανησυχητικά σημάδια

            Υπάρχουν αρκετά στοιχεία, που μπορείτε να παρατηρήσετε, αν ανησυχείτε για την ανάπτυξη της ομιλίας του παιδιού σας.

·      Βρέφος: Δεν αντιδρά στους ήχους ή δεν παράγει καμία φωνούλα.

·      Μέχρι την ηλικία των 12 μηνών δεν χρησιμοποιεί νεύματα, όπως το να δείχνει αυτό που θέλει ή να χαιρετάει bye - bye

·      Σε ηλικία ενός χρόνου δεν λέει επαναλαμβανόμενες συλλαβές (μα- μα- μα, μπα – μπα)

·      Σε ηλικία 16 μηνών δεν λέει καμία λέξη με νόημα

·      Σε ηλικία των 18 μηνών

o      Προτιμά τα νεύματα παρά τις λέξεις για να επικοινωνήσει

o      Έχει δυσκολία να μιμηθεί ήχους

o      Έχει δυσκολία να κατανοήσει απλές λεκτικές εντολές

Απευθυνθείτε σε λογοθεραπευτή για αξιολόγηση αν το παιδί είναι :

·      Μεγαλύτερο από 2 ετών και

o      Λέει λιγότερες από 6 λέξεις

o      Δεν σχηματίζει μικρές φράσεις δύο λέξεων (μάμα νάνι, μπαμπά άτα)

o      Μπορεί μόνο να μιμηθεί την ομιλία ή τις κινήσεις και δεν παράγει λέξεις ή φράσεις αυτόματα

o      Λέει μόνο συγκεκριμένους ήχους ή λέξεις επανειλημμένα και δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει της προφορική γλώσσα για να επικοινωνήσει για περισσότερα από τις άμεσες ανάγκες του

o      Δεν μπορεί να εκτελέσει απλές εντολές

·      Σε ηλικία 3 χρόνων και

o      Χρησιμοποιεί πολύ λίγες φράσεις

o      Είναι πιο δύσκολο να γίνει κατανοητό από ότι αναμένεται για την ηλικία του.

o      Μέχρι την ηλικία των δύο ετών οι γονείς και τα άτομα που φροντίζουν τακτικά το παιδί θα πρέπει να καταλαβαίνουν περίπου τα μισά από τα λεγόμενά του και τα ¾ αυτών μέχρι την ηλικία των τριών ετών. Μέχρι την ηλικία των τεσσάρων ετών θα πρέπει η ομιλία του παιδιού να είναι κατανοητή ακόμη και από άτομα, που δεν το γνωρίζουν.

·      Σε ηλικία 4 χρόνων έχει δυσκολία να προφέρει σωστά όλα τα σύμφωνα

·      Αν ο ρυθμός της ομιλία του είναι διακεκομμένος (τραυλίζει)

·      Αν έχει ιδιαίτερα βραχνή ή ένρινη φωνή