Πνιγμονή
συμβαίνει όταν ένα ξένο σώμα σφηνώνεται στον λαιμό ή στην αεροφόρο οδό ενός
ατόμου, ενήλικα ή μικρού παιδιού, εμποδίζοντας με τον τρόπο αυτό την ροή του
αέρα.
Οι
περισσότεροι ενήλικες πνίγονται από μικρά κομμάτια τροφής, ενώ τα παιδιά
πνίγονται από τροφές, καραμέλες, παιχνίδια και νομίσματα.
Οι
πρώτες βοήθειες πρέπει να δοθούν όσο πιο γρήγορα γίνεται, γιατί η απόφραξη
παρεμποδίζει την λειτουργία της αναπνοής, που οδηγεί σύντομα σε ασφυξία, με
εκδήλωση την κυάνωση, ενώ ο εγκέφαλος στερείται από οξυγόνο και 3- 4 λεπτά μετά αρχίζουν οι διαταραχές της
εγκεφαλικής λειτουργίας, σταματά το αναπνευστικό κέντρο, η καρδιακή λειτουργία
και επέρχεται ο θάνατος.
Οι πρώτες βοήθειες που
εφαρμόζονται σε πνιγμονή από ξένο σώμα είναι κυρίως: τα κτυπήματα στην πλάτη
(ανάμεσα στις ωμοπλάτες) και ο χειρισμός Heimlich.
Πριν όμως
προχωρήσετε στις πρώτες βοήθειες, πρέπει πρώτα πρέπει να αναγνωρίσετε ότι το
άτομο πνίγεται πραγματικά.
Το παγκόσμιο σημείο για την πνιγμονή είναι:
·
η τοποθέτηση των χεριών του ατόμου στον λαιμό του,
δείχνοντας ότι κάτι συμβαίνει.
·
Αδυναμία να μιλήσει
·
Δυσκολία να ανασάνει ή έχει θορυβώδη αναπνοή
·
Αδυναμία να βήξει έντονα
·
Αλλαγή στο χρώμα του δέρματος, των χειλιών και
των νυχιών – γίνονται μπλε
·
Απώλεια της συνείδησης
Πως απομακρύνουμε το ξένο σώμα από ένα
άτομο που πνίγεται;
Η άμεση απομάκρυνση των ξένων
σωμάτων και η διάνοιξη των αεροφόρων οδών είναι πρωταρχικής σημασίας για τη ζωή
του πάσχοντος και επιτυγχάνεται με τις ακόλουθες μεθόδους.
1. Ενθάρρυνση του
βήχα
Στις
περιπτώσεις που το άτομο έχει τις αισθήσεις του και βήχει, καθησυχάστε το ώστε
να μην προβαίνει σε έντονες εισπνευστικές προσπάθειες και ενθαρρύνετε το ώστε
να βήξει ισχυρά.
2.
Καθαρισμός των αεροφόρων οδών
2.1. Ξαπλώστε το άτομο κάτω στο πάτωμα, γυρίστε
το κεφάλι του στο πλάι.
2.2. Καθαρίστε τον αεραγωγό. Αν βλέπετε το ξένο σώμα στο βάθος του
στόματος του θύματος, βάλτε ένα ή δύο δάκτυλα σας (δείκτης και μέσος) σε σχήμα
αγκύλης και απομακρύνετε το. Προσέξτε όμως να μην σπρώξετε το ξένο σώμα πιο
βαθειά στον αεραγωγό, κάτι που μπορεί να γίνει εύκολα στα παιδιά.
3.
Απομάκρυνση με τη βαρύτητα και
κτυπήματα στην πλάτη
Η
βαρύτητα είναι σε θέση να απομακρύνει το κινητό
ξένο σώμα από τις αεροφόρους οδούς.
3.1. Βάλτε το ένα χέρι σας στην κοιλιά του ατόμου πάνω από τον ομφαλό (επιγάστριο)
και βοηθήστε το να σκύψει προς τα εμπρός, ώστε
το κεφάλι του να βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο
από τους πνεύμονες.
3.2. Αν το θύμα είναι βρέφος, ξαπλώστε το βρέφος με τον θώρακα
και την κοιλιά του πάνω στο χέρι σας ή αν είναι μεγάλο το παιδί ξαπλώστε το με το θώρακα και την κοιλιά του επάνω στους μηρού σας.
3.3. Δώστε 5 κτυπήματα στην πλάτη. Με την
άκρη της παλάμης σας δώστε 5 κτυπήματα στην πλάτη, ανάμεσα στις ωμοπλάτες. Κάθε κτύπημα πρέπει να είναι αρκετά ισχυρό, ώστε να είναι δυνατή η μετακίνηση του ξένου σώματος
4.
Κοιλιακές
ωθήσεις (Χειρισμός
Heimlich)
4.1. Η αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης
ωθεί τον μυ του διαφράγματος προς την κοιλότητα του θώρακα, με αποτέλεσμα να συμπιεσθούν οι πνεύμονες, να αυξηθεί
η ενδοπνευμονική πίεση και ο αέρας των πνευμόνων να μετακινηθεί προς το περιβάλλον, συμπαρασύροντας
και τα ξένα σώματα.
Σε περίπτωση πνιγμονής
1. Ο Ερυθρός Σταυρός
συνιστά την προσέγγιση «πέντε και πέντε»:
1.1.
Δώστε 5
κτυπήματα στην πλάτη. Με την άκρη της παλάμης σας δώστε 5 κτυπήματα στην
πλάτη, ανάμεσα στις ωμοπλάτες.
1.2.
Δώστε 5
κοιλιακές ωθήσεις. Εφαρμόστε πέντε κοιλιακές ωθήσεις- γνωστές και σαν
χειρισμός Heimlich.
1.3.
Δώστε
εναλλάξ 5 κτυπήματα με 5 κοιλιακές ωθήσεις έως ότου απομακρυνθεί το ξένο
σώμα.
2. Η Αμερικάνικη
Καρδιολογική εταιρία συνιστά μόνο τις κοιλιακές ωθήσεις. Όμως ακόμη
και αν χρησιμοποιηθεί μόνο ο χειρισμός Heimlich είναι αποδεκτό και σωστό.
Αν το θύμα σταματήσει να μιλάει και δεν μπορεί να ανασάνει, διατηρεί
όμως τις αισθήσεις του, αρχίστε αμέσως τον χειρισμό Heimlich.
- Σταθείτε πίσω από το άτομο. Βάλτε τα χέρια σας γύρω από την μέση του. Γείρετε το άτομο ελαφρά προς τα εμπρός.
- Κάντε γροθιά με το ένα χέρι. Βάλτε αυτό το χέρι λίγο πιο πάνω από τον ομφαλό του ατόμου.
- Βάλτε πάνω στην γροθιά σας το άλλο χέρι. Πιέστε δυνατά στην κοιλιά με μια γρήγορη ώθηση και με κατεύθυνση προς τα επάνω – σαν να προσπαθείτε να σηκώσετε το άτομο πάνω.
- Δώστε συνολικά 5 κοιλιακές ωθήσεις, αν χρειάζεται.
- Αν το ξένο σώμα δεν απομακρύνθηκε : Συνεχίστε τις κοιλιακές ωθήσεις έως το άτομο μπορεί να αναπνεύσει ή να χάσει τις αισθήσεις του.
- Αν το άτομο χάσει τις αισθήσεις του:
- Απαλά τοποθετείστε το άτομο σε ύπτια θέση (ανάσκελα) και γονατίστε στο πλάι και στο ύψος των μηρών του.
- Βάλτε το ένα χέρι (άκρη της παλάμης) στη μέση της κοιλιάς του θύματος, λίγο πάνω από τον ομφαλό (επιγάστριο).
- Στη συνέχεια βάλτε και το άλλο χέρι πάνω στο πρώτο και εφαρμόστε και με τα δύο χέρια πίεση προς τα μέσα και πάνω πέντε φορές.
- Αν ο αεραγωγός καθαρίσει και το άτομο δεν ανταποκρίνεται, αρχίστε αμέσως καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (CPR).
Αν δεν υπάρχει άλλο άτομο να σας βοηθήσει, δώστε πρώτα τις
πρώτες βοήθειες και μετά καλέστε το 166. Αν υπάρχει άλλο άτομο, πέστε του να
καλέσει το 166, ενώ εσείς δίνετε τις πρώτες βοήθειες.
Εάν είστε μόνος (η) και πνιγείτε, το πρώτο πράγμα που θα
κάνετε είναι να καλέσετε το 166 και στη συνέχεια πρέπει να εφαρμόσετε τις
κοιλιακές ωθήσεις στον εαυτό σας.
Αυτό μπορείτε να τα κάνετε με δύο τρόπους.
1. Βάλτε
τα χέρια σας στην κοιλιά σας λίγο πάνω από τον ομφαλό σας, όπως θα εφαρμόζετε
τις κοιλιακές ωθήσεις σε ένα άλλο άτομο και δώστε ωθήσεις προς τα μέσα και
πάνω.
2. Μια άλλη επιλογή είναι να σκύψετε προς τα
εμπρός με την κοιλιά σας να ακουμπά πάνω σε μια σκληρή επιφάνεια – σε ένα
πάγκο ή στη πλάτη μιας καρέκλας - και να σπρώξετε απότομα.
Όταν το άτομο έχει τις αισθήσεις του
Καθηγητής Δρ. Λάζαρος Ι. Τσούκας: Πρώτες βοήθειες
Θεσσαλονίκη 2003: 26 -34
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου