Πρώτες βοήθειες σε παιδί που πνίγεται μεγαλύτερο του ενός χρόνου

Πως να εφαρμόσετε τον χειρισμό  Heimlich

 1 καλέστε βοήθεια

• Αν υπάρχει άλλο διαθέσιμο άτομο, πέστε του να καλέσει το 166.
•  Αν είστε μόνος, τότε φροντίστε πρώτα το παιδί και μετά καλέστε για βοήθεια στο 166, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.

          2 εκτιμήστε την κατάσταση

·         Αν το παιδί μπορεί και αναπνέει, μιλάει ή βήχει, μην κάνετε τίποτα. Αυτά είναι τα σημεία με τα οποία το σώμα προσπαθεί να απομακρύνει το ξένο σώμα με φυσικό τρόπο.

·         Αν δεν βλέπετε καλά το ξένο σώμα, μην βάζετε τα δάκτυλα σας στο στόμα του παιδιού για να το αφαιρέσετε. Μπορεί να πιέσετε το ξένο σώμα βαθύτερα στον λαιμό και να προκαλέσετε μεγαλύτερη ζημιά στο παιδί.

            3 αν το παιδί έχει τις αισθήσεις

    ·          Σταθείτε πίσω από το παιδί, αν δεν μπορεί να αναπνεύσει, να μιλήσει ή να βήξει.

·        Σκύψτε ελαφρά το παιδί προς τα εμπρός, κρατώντας το με το αντιβράχιο σας διαγώνια στο στήθος.

·       Αν το παιδί είναι μικρό, μπορείτε να το βάλετε διαγώνια στην αγκαλιά σας, με το κεφάλι πιο κάτω.

          4 αρχίστε κτυπήματα στην πλάτη

• ·         Χρησιμοποιήστε την άκρη της παλάμης του χεριού σας και
• ·         Δώστε 5 χτυπήματα στην πλάτη, ανάμεσα στις ωμοπλάτες. Η μέθοδος αυτή φαίνεται σκληρή, όμως είναι αναγκαία.
• ·       Αν το ξένο σώμα δεν απομακρυνθεί και το παιδί έχει ακόμη τις αισθήσεις του προχωρήστε σε

5 κοιλιακές ωθήσεις (χειρισμός Heimlich)

·       Σηκώστε το παιδί

·       Σταθείτε ή γονατίστε πίσω από το παιδί.

·    Βάλτε τα χέρια σας κάτω από τα χέρια του παιδιού και γύρω από το πάνω μέρος της κοιλιάς του παιδιού.

·    Κάντε το ένα χέρι σας γροθιά και βάλτε την στην κοιλιά του ακριβώς πάνω από τον ομφαλό.

·       Πιάστε την γροθιά σας με το άλλο χέρι και ωθήστε απότομα προς τα μέσα και επάνω. Η ώθηση αυτή έχει σκοπό να πιέσει τον αέρα μέσα από τους πνεύμονες και να πιέσει το ξένο σώμα που αποφράσσει τον λαιμό.

·       Επαναλάβετε την ώθηση πέντε φορές.

6 επανεκτιμήστε την κατάσταση του παιδιού και αν χρειάζεται επαναλάβετε τα κτυπήματα στη πλάτη ή τις κοιλιακές ωθήσεις

• Εάν το ξένο σώμα δεν απομακρύνθηκε και το παιδί έχει ακόμη τις αισθήσεις του, συνεχίστε τα κτυπήματα στην πλάτη, εναλλάσσοντας με τις ωθήσεις στο διάφραγμα, έως ότου το παιδί αρχίσει να βήχει, να κλαίει ή να αναπνέει. Όταν συμβεί αυτό, αφήστε το παιδί να συνεχίσει μόνο του και παρακολουθείστε το. Μπορεί να αποβάλλει το ξένο σώμα.

            7 αν το παιδί που πνίγεται έχει χάσει τις αισθήσεις του

 

• Αν το παιδί που πνίγεται έχει χάσει τις αισθήσεις του βάλτε το σε μια σταθερή, επίπεδη επιφάνεια.
• Ανοίξτε το στόμα του παιδιού. Αν βλέπετε καλά το ξένο σώμα και μπορείτε να το πιάσετε εύκολα, τότε απομακρύνετε το.
• Αρχίστε αμέσως καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (CPR). 

Video

Πρώτες βοήθειες σε ένα βρέφος που πνίγεται από ξένο σώμα

Οι παρακάτω οδηγίες αναφέρονται για μωρά ηλικίας μικρότερης των 12 μηνών.

         

          1 εκτιμήστε την κατάσταση γρήγορα

v     Αναγνωρίστε ότι το βρέφος πνίγεται:

§      Το χρώμα του δέρματος γίνεται έντονα κόκκινο ή μπλε.

         Έχει δυσκολία στην αναπνοή – οι πλευρές και το στήθος εισέρχονται προς τα μέσα.

§               Δεν μπορεί να κλάψει ή να βγάλει κάποιο ήχο.

§               Έχει αδύναμο, μη αποτελεσματικό βήχα.

§               Όταν αναπνέει ακούγονται παράξενοι ήχοι (συριγμός).

§               Έχει απώλεια της συνείδησης.

v     Αν το βρέφος βήχει ή κλαίει, ο αεραγωγός είναι μερικώς αποφραγμένος και πρέπει να το αφήσετε να προσπαθήσει μόνο του να αποβάλλει το ξένο σώμα.

v      Όμως αν το βρέφος δεν μπορεί να κλάψει ή να βήξει και το πρόσωπό του γίνεται μπλε ή κόκκινο, έχει ανάγκη από άμεση βοήθεια για να απομακρύνει το ξένο σώμα από τον αεραγωγό του.

2 καλέστε βοήθεια και αρχίστε αμέσως τις πρώτες βοήθειες

Φωνάξτε σε κάποιον να καλέσει το 166, εάν υπάρχουν άλλα άτομα κοντά σας. Αν είστε μόνοι σας, εφαρμόστε τις πρώτε βοήθειες (χειρισμός Heimlich)  για 2 λεπτά (5 κύκλους) και μετά καλέστε το 166. Ακόμη και να εφαρμόσετε με επιτυχία τον χειρισμό, χρειάζεστε ιατρική βοήθεια, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.

3 ελέγξτε γρήγορα για ξένο σώμα στο στόμα του μωρού

Ελέγξτε το στόμα του μωρού για να δείτε, αν φαίνεται το ξένο σώμα. Αν το βλέπετε, βάλτε το δάκτυλο σας σε σχήμα αγκύλης ήρεμα στο στόμα του βρέφους και προσπαθήστε να απομακρύνετε το ξένο σώμα.  Μην βάλετε το δάκτυλο σας στο στόμα του βρέφους χωρίς να βλέπετε, γιατί μπορεί να σπρώξετε το ξένο σώμα βαθύτερα στο λαιμό του.

4 προσπαθήστε να απομακρύνετε το ξένο σώμα με κτυπήματα στην πλάτη και θωρακικές ωθήσεις

§        Δώστε πρώτα κτυπήματα στην πλάτη

(είναι πιο εύκολο αν κάθεστε ή είστε γονατιστοί)

Αν το βρέφος έχει τις αισθήσεις του όμως δεν μπορεί να βήξει, κλάψει ή να αναπνεύσει:

1)      Γυρίστε το μωρό με το πρόσωπο προς τα κάτω, με το κεφάλι του χαμηλότερα από το υπόλοιπο σώμα του.  Για να το πετύχετε μπορείτε να κάνετε τα παρακάτω βήματα:

·         Βάλτε προσεκτικά το μωρό στο ένα σας αντιβράχιο με το πρόσωπο να κοιτάει προς τα επάνω υποστηρίζοντας το κεφάλι με το χέρι.

·         Βάλτε τώρα το άλλο χέρι και το αντιβράχιο σας στο εμπρός μέρος του μωρού. Το μωρό είναι σαν σάντουιτς, ανάμεσα στα χέρια σας. Χρησιμοποιείστε τον αντίχειρα και τα δάκτυλα (σαν αγκύλη) για να υποστηρίξετε την κάτω γνάθο του μωρού, μην καλύπτετε το στόμα του και μην πιέζετε τους μαλακούς ιστούς στον λαιμό του παιδιού.

·         Γυρίστε το μωρό με το πρόσωπο προς τα κάτω, ενώ είναι ξαπλωμένο στο αντιβράχιο σας. Κατεβάστε το χέρι σας προς τον μηρό σας έτσι ώστε το κεφάλι του μωρού να βρίσκεται πιο χαμηλά από το υπόλοιπο σώμα. Αν είναι πολύ βαρύ για το χέρι σας, κρατήστε το στην αγκαλιά σας.

Το κεφάλι του μωρού πρέπει να είναι
πιο κάτω από το υπόλοιπο σώμα

2)      Με την άκρη της παλάμη σας δώστε του 5 σταθερά κτυπήματα στην πλάτη, ανάμεσα στις ωμοπλάτες. Ο συνδυασμός της βαρύτητας και των κτυπημάτων μπορεί να απομακρύνει το ξένο σώμα. Αν το ξένο σώμα δεν απομακρυνθεί :

·        Κάνετε θωρακικές ωθήσεις

1)      Γυρίστε το μωρό με πρόσωπο προς τα επάνω. Για να το εφαρμόσετε:

·         Βάλτε το ελεύθερο χέρι σας στην πλάτη του μωρού κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης και με την παλάμη υποστηρίξτε το κεφάλι.

·         Προσεκτικά γυρίστε το μωρό, ενώ με το άλλο χέρι συνεχίζετε να υποστηρίζετε το μωρό από μπροστά.

·         Χαμηλώστε το χέρι που υποστηρίζει την πλάτη, ακουμπώντας το στον άλλο μηρό σας, έχοντας ακόμη το κεφάλι του μωρού πιο κάτω από το υπόλοιπο σώμα.

2)      Βάλτε τις άκρες δύο ή τριών δακτύλων σας στο κέντρο του στέρνου, ένα δάκτυλο κάτω από την γραμμή που ενώνει τις δύο θηλές των μαστών. Για να δώσετε με ώθηση, πιέστε στο στήθος κατευθείαν προς τα κάτω σε βάθος 1,5 - 2,5cm. Αφήστε το στήθος να επανέλθει.

3)       Εφαρμόστε πέντε ωθήσεις. Μην απομακρύνετε τα δάκτυλα σας από το στήθος του μωρού.

5 επανεκτιμήστε την κατάσταση του βρέφους και επαναλάβετε τα κτυπήματα στη πλάτη και τις θωρακικές ωθήσεις

Πέντε χτυπήματα στην πλάτη / πέντε θωρακικές ωθήσεις/ εναλλάσσετε 

• Αν το ξένο σώμα δεν έχει απομακρυνθεί και το βρέφος έχει ακόμη τις αισθήσεις του, συνεχίστε τα κτυπήματα στην πλάτη και τις ωθήσεις στο στήθος έως ότου το μωρό αρχίσει να κλαίει ή να βήχει—στο σημείο αυτό πρέπει να σταματήσετε και να αφήσετε το μωρό να προσπαθήσει να απομακρύνει το ξένο σώμα μόνο του ή έως ότου έρθουν οι διασώστες ή το μωρό χάσει τις αισθήσεις του.
• Μην αφήνετε το μωρό μόνο του.

·        Αν το βρέφος έχει χάσει τις αισθήσεις του

• Σταματήστε τα κτυπήματα στις πλάτη και τις θωρακικές ωθήσεις.
• Βάλτε το μωρό σε μια σταθερή και επίπεδη επιφάνεια.
• Καλέστε δυνατά ή στείλτε κάποιον άλλον να καλέσει βοήθεια.
• Μην αφήνετε το παιδί μόνο του.
• Ανοίξτε το στόμα του μωρού και αν φαίνεται το ξένο σώμα και μπορείτε να πιάσετε εύκολα, αφαιρέστε το.
• Αρχίστε αμέσως καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (CPR) ή όπως είναι γνωστό τεχνητή αναπνοή (Δείτε σχετική ανάρτηση).
• Ελέγχετε κάθε φορά που θα ανοίγετε το στόμα του μωρού, μήπως δείτε το ξένο σώμα.

                                           Βρέφος που έχει τις αισθήσεις 
                                                

                                           Βρέφος που έχει χάσει τις αισθήσεις
                                           

websites

http://www.webmd.com/first-aid/tc/choking-rescue-procedure-baby-younger-than-1-year

http://www.babycenter.com/0_infant-first-aid-for-choking-and-cpr-an-illustrated-guide_9298.bc

http://www.nhs.uk/Conditions/pregnancy-and-baby/pages/helping-choking-baby.aspx#close

Παρακολουθείστε video στις παρακάτω διευθύνσεις

http://www.youtube.com/watch?v=_bBaMWdKqQs

http://www.youtube.com/watch?v=2gd8Pa9UD-I

Πνιγμονή από ξένο σώμα – Αντιμετώπιση

        Πνιγμονή συμβαίνει όταν ένα ξένο σώμα σφηνώνεται στον λαιμό ή στην αεροφόρο οδό ενός ατόμου, ενήλικα ή μικρού παιδιού, εμποδίζοντας με τον τρόπο αυτό την ροή του αέρα.

     Οι περισσότεροι ενήλικες πνίγονται από μικρά κομμάτια τροφής, ενώ τα παιδιά πνίγονται από τροφές, καραμέλες, παιχνίδια και νομίσματα.

     Οι πρώτες βοήθειες πρέπει να δοθούν όσο πιο γρήγορα γίνεται, γιατί η απόφραξη παρεμποδίζει την λειτουργία της αναπνοής, που οδηγεί σύντομα σε ασφυξία, με εκδήλωση την κυάνωση, ενώ ο εγκέφαλος στερείται από οξυγόνο και 3-  4 λεπτά μετά αρχίζουν οι διαταραχές της εγκεφαλικής λειτουργίας, σταματά το αναπνευστικό κέντρο, η καρδιακή λειτουργία και επέρχεται ο θάνατος.

Οι πρώτες βοήθειες που εφαρμόζονται σε πνιγμονή από ξένο σώμα είναι κυρίως: τα κτυπήματα στην πλάτη (ανάμεσα στις ωμοπλάτες) και ο χειρισμός Heimlich.

             

     Πριν όμως προχωρήσετε στις πρώτες βοήθειες, πρέπει πρώτα πρέπει να αναγνωρίσετε ότι το άτομο πνίγεται πραγματικά.

Ποια είναι τα σημεία πνιγμονής;

Το παγκόσμιο σημείο για την πνιγμονή είναι:

·         η τοποθέτηση των χεριών του ατόμου στον λαιμό του, δείχνοντας ότι κάτι συμβαίνει.

Αν το άτομο δεν δείχνει αυτό το σημάδι, αναζητείστε άλλα σημεία:

·         Αδυναμία να μιλήσει

·         Δυσκολία να ανασάνει ή έχει θορυβώδη αναπνοή

·         Αδυναμία να βήξει έντονα

·         Αλλαγή στο χρώμα του δέρματος, των χειλιών και των νυχιών – γίνονται μπλε

·         Απώλεια της συνείδησης

Πως απομακρύνουμε το ξένο σώμα από ένα άτομο που πνίγεται;

Η άμεση απομάκρυνση των ξένων σωμάτων και η διάνοιξη των αεροφόρων οδών είναι πρωταρχικής σημασίας για τη ζωή του πάσχοντος και επιτυγχάνεται με τις ακόλουθες μεθόδους.

1.      Ενθάρρυνση του βήχα

 Στις περιπτώσεις που το άτομο έχει τις αισθήσεις του και βήχει, καθησυχάστε το ώστε να μην προβαίνει σε έντονες εισπνευστικές προσπάθειες και ενθαρρύνετε το ώστε να βήξει ισχυρά.

2.      Καθαρισμός των αεροφόρων οδών

2.1.   Ξαπλώστε το άτομο κάτω στο πάτωμα, γυρίστε το κεφάλι του στο πλάι.

2.2.   Καθαρίστε τον αεραγωγό.   Αν βλέπετε το ξένο σώμα στο βάθος του στόματος του θύματος, βάλτε ένα ή δύο δάκτυλα σας (δείκτης και μέσος) σε σχήμα αγκύλης και απομακρύνετε το. Προσέξτε όμως να μην σπρώξετε το ξένο σώμα πιο βαθειά στον αεραγωγό, κάτι που μπορεί να γίνει εύκολα στα παιδιά.

3.      Απομάκρυνση με τη βαρύτητα και κτυπήματα στην πλάτη

Η βαρύτητα είναι σε θέση να απομακρύνει το κινητό ξένο σώμα από τις αεροφόρους οδούς.

3.1.   Βάλτε το ένα χέρι σας στην κοιλιά του ατόμου πάνω από τον ομφαλό (επιγάστριο) και βοηθήστε το να σκύψει προς τα εμπρός, ώστε το κεφάλι του να βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από τους πνεύμονες.

3.2.   Αν το θύμα είναι βρέφος, ξαπλώστε το βρέφος με τον θώρακα και την κοιλιά του πάνω στο χέρι σας ή αν είναι μεγάλο το παιδί ξαπλώστε το με το θώρακα και την κοιλιά του επάνω στους μηρού σας.

3.3.   Δώστε 5 κτυπήματα στην πλάτη. Με την άκρη της παλάμης σας δώστε 5 κτυπήματα στην πλάτη, ανάμεσα στις ωμοπλάτες. Κάθε κτύπημα πρέπει να είναι αρκετά ισχυρό, ώστε να είναι δυνατή η μετακίνηση του ξένου σώματος

4.      Κοιλιακές ωθήσεις (Χειρισμός Heimlich)

4.1.   Η αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης ωθεί τον μυ του διαφράγματος προς την κοιλότητα του θώρακα, με αποτέλεσμα να συμπιεσθούν οι πνεύμονες, να αυξηθεί η ενδοπνευμονική πίεση και ο αέρας των πνευμόνων να μετακινηθεί προς το περιβάλλον, συμπαρασύροντας και τα ξένα σώματα.

Σε περίπτωση πνιγμονής

1.      Ο Ερυθρός Σταυρός συνιστά την προσέγγιση «πέντε και πέντε»:

1.1.   Δώστε 5 κτυπήματα στην πλάτη. Με την άκρη της παλάμης σας δώστε 5 κτυπήματα στην πλάτη, ανάμεσα στις ωμοπλάτες.

1.2.   Δώστε 5 κοιλιακές ωθήσεις. Εφαρμόστε πέντε κοιλιακές ωθήσεις- γνωστές και σαν χειρισμός Heimlich.

1.3.   Δώστε εναλλάξ 5 κτυπήματα με 5 κοιλιακές ωθήσεις έως ότου απομακρυνθεί το ξένο σώμα.

2.      Η Αμερικάνικη Καρδιολογική εταιρία συνιστά μόνο τις κοιλιακές ωθήσεις. Όμως ακόμη και αν χρησιμοποιηθεί μόνο ο χειρισμός Heimlich είναι αποδεκτό και σωστό.

 Πως θα εφαρμόσετε τον χειρισμό Heimlich

Αν το θύμα σταματήσει να μιλάει και δεν μπορεί να ανασάνει, διατηρεί όμως τις αισθήσεις του, αρχίστε αμέσως τον χειρισμό Heimlich.

1. Σταθείτε πίσω από το άτομο. Βάλτε τα χέρια σας γύρω από την μέση του. Γείρετε το άτομο ελαφρά προς τα εμπρός.
2. Κάντε γροθιά με το ένα χέρι. Βάλτε αυτό το χέρι λίγο πιο πάνω από τον ομφαλό του ατόμου.
3. Βάλτε πάνω στην γροθιά σας το άλλο χέρι. Πιέστε δυνατά στην κοιλιά με μια γρήγορη ώθηση και με κατεύθυνση προς τα επάνω – σαν να προσπαθείτε να σηκώσετε το άτομο πάνω.        
4. Δώστε συνολικά 5 κοιλιακές ωθήσεις, αν χρειάζεται.
5. Αν το ξένο σώμα δεν απομακρύνθηκε : Συνεχίστε  τις κοιλιακές ωθήσεις έως το άτομο μπορεί να αναπνεύσει ή να χάσει τις αισθήσεις του.
6. Αν το άτομο χάσει τις αισθήσεις του:

• Απαλά τοποθετείστε το άτομο σε ύπτια θέση (ανάσκελα) και γονατίστε στο πλάι και στο ύψος των μηρών του.
•  Βάλτε το ένα χέρι (άκρη της παλάμης) στη μέση της κοιλιάς του θύματος, λίγο πάνω από τον ομφαλό (επιγάστριο).
• Στη συνέχεια βάλτε και το άλλο χέρι πάνω στο πρώτο και εφαρμόστε και με τα δύο χέρια πίεση προς τα μέσα και πάνω πέντε φορές.
• Αν ο αεραγωγός καθαρίσει και το άτομο δεν ανταποκρίνεται, αρχίστε αμέσως καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (CPR).

Αν δεν υπάρχει άλλο άτομο να σας βοηθήσει, δώστε πρώτα τις πρώτες βοήθειες και μετά καλέστε το 166. Αν υπάρχει άλλο άτομο, πέστε του να καλέσει το 166, ενώ εσείς δίνετε τις πρώτες βοήθειες.

 Πως θα εφαρμόσετε τον χειρισμό Heimlich στον εαυτό σας

 

Εάν είστε μόνος (η) και πνιγείτε, το πρώτο πράγμα που θα κάνετε είναι να καλέσετε το 166 και στη συνέχεια πρέπει να εφαρμόσετε τις κοιλιακές ωθήσεις στον εαυτό σας.

Αυτό μπορείτε να τα κάνετε με δύο τρόπους.

1.      Βάλτε τα χέρια σας στην κοιλιά σας λίγο πάνω από τον ομφαλό σας, όπως θα εφαρμόζετε τις κοιλιακές ωθήσεις σε ένα άλλο άτομο και δώστε ωθήσεις προς τα μέσα και πάνω.

 

2.      Μια άλλη επιλογή είναι να σκύψετε προς τα εμπρός με την κοιλιά σας να ακουμπά πάνω σε μια σκληρή επιφάνεια – σε ένα πάγκο ή στη πλάτη μιας καρέκλας - και να σπρώξετε απότομα.

Όταν το άτομο έχει τις αισθήσεις του

                                Χτυπήματα στην πλάτη και κοιλιακές ωθήσεις (χειρισμός Heimlich)

                              Χτυπήματα στην πλάτη και κοιλιακές ωθήσεις (χειρισμός Heimlich)
                                     

                                          Ενήλικας χωρίς αισθήσεις  

Καθηγητής Δρ. Λάζαρος Ι. Τσούκας: Πρώτες βοήθειες

Θεσσαλονίκη 2003: 26 -34

http://www.nhs.uk/Conditions/pregnancy-and-baby/pages/helping-choking-baby.aspx#close

http://www.mayoclinic.com/health/first-aid-choking/FA00025

http://emedicine.medscape.com/article/1001253-overview

Κατάποση ξένου σώματος

Αν ένα παιδί καταπιεί ένα ξένο σώμα, αυτό μπορεί τελικά να αποβληθεί από το έντερο χωρίς κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα ή να κολλήσει σε κάποιο σημείο στον γαστρεντερικό σωλήνα και να έχει ως αποτέλεσμα λοίμωξη ή απόφραξη ή την διάτρηση του γαστρεντερικού σωλήνα.

Τα μικρά παιδιά έχουν φυσική περιέργεια για τα διάφορα αντικείμενα και τι καλλίτερος τρόπος υπάρχει να τα εξερευνήσουν από το να τα βάζουν όλα στο στόμα; Αν το αντικείμενο είναι μικρό υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να το καταπιεί. 

Τα πιο συχνά αντικείμενα που καταπίνουν τα παιδιά είναι τα νομίσματα, τα οποία τις περισσότερες φορές αποβάλλονται χωρίς κάποιο επακόλουθο. Άλλα δημοφιλή αντικείμενα που μπορεί να βάλει στο στόμα είναι: μπαταρίες, μαγνήτες, βελόνες, καρφίτσες, παραμάνες, πινέζες, μικρά κομμάτια γυαλιού, ξύλου, σκουλαρίκια, δακτυλίδια, κομμάτια από παιχνίδια ή μικρά παιχνίδια.

 Η μεγαλύτερη συχνότητα παρατηρείται στις ηλικίες 6 μηνών με 3 – 4 χρόνων, ενώ τα αγόρια και τα κορίτσια έχουν τις ίδιες πιθανότητες να καταπιούν κάποιο ξένο σώμα.

Στο 40% των περιπτώσεων κανένας δεν βλέπει ότι το παιδί έχει βάλει κάποιο αντικείμενο στο στόμα του ή ότι το έχει καταπιεί.

Στις μισές περιπτώσεις κατάποσης ξένου σώματος, το παιδί δεν έχει συμπτώματα  ή  έχει πολύ ασαφή συμπτώματα, ειδικά αν οι γονείς δεν γνωρίζουν ότι το παιδί έχει καταπιεί κάποιο ξένο σώμα.

Αν το ξένο σώμα κολλήσει στον οισοφάγο

·        Πολλά αντικείμενα δεν θα προκαλέσουν κάποιο σύμπτωμα, όμως τα πιο συνήθη συμπτώματα που παρατηρούνται είναι:

a.       Δυσκολία στην κατάποση

b.      Σιελόρροια

c.       Άρνηση φαγητού

d.      Τάση για έμετο

e.       Εμετούς

f.       Συριγμός (βράσιμο στο στήθος)

g.      Ευερεθιστότητα

h.      Αλλαγές στην συμπεριφορά

i.        Αίσθηση ότι ένα ξένο σώμα έχει κολλήσει στο λαιμό (μεγαλύτερα παιδιά)

·         Αν το ξένο σώμα έχει παραμείνει στο οισοφάγο για λίγο καιρό το παιδί μπορεί να εκδηλώσει:

j.        Στασιμότητα βάρους και ανάπτυξης

k.  Επαναλαμβανόμενα επεισόδια πνευμονίας από εισρόφηση (από τα υγρά που λιμνάζουν πάνω από το σημείο της απόφραξης).

Υπάρχουν δύο επικίνδυνες καταστάσεις που το ξένο σώμα πρέπει να αφαιρεθεί αμέσως.

1.    Αντικείμενο με αιχμή, γιατί μπορεί να προκαλέσει μεγάλη βλάβη στον οισοφάγο (διάτρηση).

2.      Μικρή μπαταρία – κουμπί ρολογιού , η οποία μπορεί να προκαλέσει γρήγορα (έως και 4 ώρες μετά την κατάποση της)  βλάβη στον ιστό του οισοφάγου ή του στομάχου (αν έχει πάει εκεί), όπως ηλεκτρικό έγκαυμα ή έγκαυμα από το οξύ της μπαταρίας από διαφυγή του υγρού.

Όταν το ξένο σώμα έχει προχωρήσει πέρα από τον οισοφάγο

Τα συμπτώματα που μπορεί να παρατηρηθούν και χρειάζονται άμεση διερεύνηση, περιλαμβάνουν:

1. Ανεξήγητο πυρετό,
2. Κοιλιακή διάταση ή πόνο,
3. Ναυτία, εμετούς,
4. Πόνο ή αιμορραγία από το ορθό.

 Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η θεραπεία του παιδιού που κατάπιε ένα ξένο σώμα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες:

• Τι ήταν αυτό που κατάπιε
• Το μέγεθος και η μορφή του
• Ο εντοπισμός του στον γαστρεντερικό σωλήνα και
• Από τα συμπτώματα του παιδιού

Είναι σημαντικό να διατηρήσετε την ηρεμία και τον έλεγχο των κινήσεων σας. Μην κάνετε κάποια βίαια προσπάθεια να αφαιρέσετε το ξένο σώμα. Μπορεί να τα κάνετε χειρότερα.

v     Αν το παιδί βήχει έντονα, ενθαρρύνετε το να συνεχίσει να βήχει και μην επεμβαίνετε. Αν το ξένο σώμα που κατάπιε το παιδί αποφράσει τον αεραγωγό του  και η κατάσταση του επιδεινώνεται, δώστε του τις πρώτες βοήθειες (Βλέπε ανάρτηση: Πρώτες βοήθειες σε ένα βρέφος που πνίγεται από ξένο σώμα και Πρώτες βοήθειες σε παιδί που πνίγεται μεγαλύτερο του ενός χρόνου ).

v     Αν το παιδί είναι σε καλή κατάσταση και  θεωρείτε ότι το παιδί σας κατάπιε κάποιο επικίνδυνο ξένο σώμα πηγαίνετε το παιδί σας αμέσως στο πλησιέστερο νοσοκομείο.

v     Ένα παιδί που πιστεύεται ότι έχει καταπιεί κάποιο ξένο σώμα πρέπει να παρακολουθείται για πόνο, πυρετό, εμετούς, ή τοπική ευαισθησία.

v     Ανεξάρτητα από τα συμπτώματα, κάποια ξένα σώματα απαιτούν την άμεση διερεύνηση τους αμέσως μετά από την κατάποση. Αυτά είναι: οξύαιχμα αντικείμενα, νομίσματα, μπαταρίες οποιουδήποτε τύπου, μαγνήτες και δηλητηριώδη αντικείμενα.

v     Ακτινογραφικός  έλεγχος για να καθορισθεί σε ποιο σημείο βρίσκονται χρειάζεται μερικές φορές, ειδικά αν τα παιδιά καταπιούν νομίσματα μικρού μεγέθους και δεν τα αποβάλλουν μέσα σε 24 ώρες και περισσότερες εξετάσεις χρειάζονται αν το νόμισμα δεν αποβληθεί μέσα σε 3- 4 ημέρες.

v     Τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα ξένα σώματα που καταπίνονται (περίπου 90%) ακόμη και τα οξύαιμχα, αν περάσουν στο στομάχι, περνούν από τον γαστρεντερικό σωλήνα χωρίς να προκαλέσουν κανένα πρόβλημα και αποβάλλονται με τις κενώσεις του παιδιού μέσα σε 3 - 4 ημέρες.

v     Είναι σημαντικό να ελέγχετε τις κενώσεις του παιδιού κάθε ημέρα, γιατί αν χαθεί μια κένωση και περιέχει το ξένο σώμα, το παιδί θα υποβληθεί σε μη απαραίτητο έλεγχο.

v     Αν το ξένο σώμα βρίσκεται στον οισοφάγο, συνιστάται η ενδοσκοπική απομάκρυνση.

v     Αν το ξένο σώμα εντοπίζεται στο έντερο και υπάρχει περίπτωση να προκαλέσει διάτρηση (πχ ανοικτή παραμάνα) και συνεπώς περιτονίτιδα ή είναι μεγάλο για να προκαλέσει απόφραξη, τότε πρέπει να αφαιρεθεί είτε ενδοσκοπικά ή μερικές φορές μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.

websites

http://www.mayoclinic.com/health/first-aid/FA00059

http://www.pedsforparents.com/articles/3093.shtml

http://www.stlouischildrens.org/articles/wellness/the-baby-swallowed-what

Πνιγμονή από ξένο σώμα στο μικρό παιδί

Μέτρα προφύλαξης 

Το να πνιγεί το μικρό βρέφος από ξένο σώμα είναι μια τρομακτική εμπειρία. Για  να μην συμβεί ποτέ, τα άτομα που φροντίζουν το βρέφος πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση, να καταλάβουν γιατί πνίγονται πιο εύκολα τα μικρά παιδιά, τα μέτρα προφύλαξης που πρέπει να παίρνουν και τι να κάνουν αν κάποια στιγμή συμβεί κάποιο επεισόδιο πνιγμονής. 

  

Αν ένα παιδί εισπνεύσει ένα ξένο σώμα, αυτό μπορεί να κολλήσει σε κάποιο σημείο στον αεραγωγό και να προκαλέσει μερική ή ολική απόφραξη ή να καταλήξει στους πνεύμονες και να προκαλέσει φλεγμονή ή λοίμωξη (πχ πνευμονία).

Ποια παιδιά έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο;

Τα περισσότερα επεισόδια πνιγμονής συμβαίνουν πιο συχνά στα παιδιά ηλικίας 6 μηνών με 4 χρόνων, με την μεγαλύτερη συχνότητα στον δεύτερο χρόνο της ζωής. Όμως καμιά ηλικιακή ομάδα παιδιών δεν εξαιρείται. Ξένα σώματα έχουν βρεθεί και σε μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες. Ακόμη και τα πολύ μικρά βρέφη που δεν μπορούν να μετακινηθούν, επειδή έχουν μικρότερη ικανότητα μάσησης και μεγαλύτερη συχνότητα αναπνοών, μπορούν να εισροφήσουν εύκολα οτιδήποτε τοποθετηθεί στο στόμα τους.

Γιατί τα μικρά βρέφη είναι πιο επιρρεπή για να πνιγούν;

• Ο κύριος λόγος είναι κυρίως ανατομικός. Οι μικροί αεραγωγοί των βρεφών αποφράσσονται εύκολα.
• Τα βρέφη μαθαίνουν να μασούν και καταπίνουν την τροφή καθώς μεγαλώνουν.
• Η έλλειψη των γομφίων δοντιών μειώνει την ικανότητα τους να μασούν καλά την τροφή τους, αφήνοντας μεγαλύτερα κομμάτια για να καταπιούν.
• Η τάση των παιδιών να μιλούν, να γελούν και να τρέχουν, ενώ μασούν την τροφή τους αυξάνει την πιθανότητα να πάρουν μια ξαφνική ή μεγάλη εισπνοή την ώρα που έχουν την τροφή στο στόμα.
• Η τάση των μικρών παιδιών να εξερευνούν το περιβάλλον, βάζοντας ότι βρουν στο στόμα τους μπορεί επίσης να οδηγήσει στην πνιγμονή.
• Μπορεί να μην μπορούν να βήξουν δυνατά για αποβάλλουν το αντικείμενο της απόφραξης από τον αεραγωγό τους.
• Μερικές φορές κάποιες παθολογικές καταστάσεις, όπως διαταραχές κατάποσης, νευρομυϊκές παθήσεις, καθυστερήσεις ανάπτυξης, τραυματική εγκεφαλική βλάβη αυξάνουν τον κίνδυνο πνιγμονής.

 Ποιες είναι οι πιο συχνές αιτίες πνιγμονής του βρέφους;

Η πιο συχνή αιτία είναι κάποια τροφή, όπως ξηροί καρποί, σταφίδες, ηλιόσποροι, κομμάτια κρέατος που δεν έχει μασηθεί καλά, σταφύλια, λουκάνικα.  Όμως μικρά αντικείμενα, μικρά κομμάτια από παιχνίδια και κάποιες συμπεριφορές στη διάρκεια του φαγητού – όπως να τρώει ενώ η προσοχή του είναι στραμμένη αλλού – μπορούν να προκαλέσουν την πνιγμονή του βρέφους.

Ποια συμπτώματα μπορεί να παρουσιάζει το παιδί;

Συχνά το παιδί, ενώ τρώει ή παίζει, παρουσιάζει ένα ξαφνικό επεισόδιο βήχα ή πνιγμονής.

Στις περιπτώσεις που η απόφραξη του αεραγωγού είναι ολική ή σχεδόν ολική μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τον θάνατο ή την υποξαιμική ισχαιμική βλάβη του εγκεφάλου.

Σε άλλες περιπτώσεις που το ξένο προχωρήσει στο τραχειοβρογχικό δένδρο, το παιδί μπορεί στη συνέχεια να έχει κοντανάσαιμα, βήχα ή συριγμό.

Σε πολλές περιπτώσεις όμως στο επεισόδιο πνιγμονής δεν υπάρχει κανένα μάρτυρας και σε άλλες περιπτώσεις δεν θυμάται κανείς το επεισόδιο και συνεπώς είναι και πολύ δύσκολο να το υποπτευθεί κανείς.

Στις περιπτώσεις αυτές, το παιδί μπορεί να παρουσιάζει επίμονο ή επαναλαμβανόμενο βήχα, να έχει «βράσιμο» με κοντανάσαιμα, επίμονη ή επαναλαμβανόμενη πνευμονία, απόστημα πνεύμονος, εστιακή βρογχιεκτασία ή αιμόπτυση.

  

Τι μπορώ να κάνω για να προλάβω την πνιγμονή του παιδιού;

Μπορείτε να πάρετε μερικά απλά μέτρα, όπως:

v     Η εισαγωγή των στερεών τροφών να γίνει στο κατάλληλο χρόνο. Η εισαγωγή των στερεών τροφών πριν να αποκτήσει τις κινητικές ικανότητες για να μπορεί να τις καταπίνει μπορεί να οδηγήσει στην πνιγμονή. Ο κατάλληλος χρόνος εισαγωγής των στερεών τροφών είναι μεταξύ 4 – 6 μηνών.

v     Μην δίνετε τροφές που ενέχουν υψηλό κίνδυνο.  Μην δίνετε στα βρέφη ή τα μικρά παιδιά hot dogs, κομμάτια σκληρού κρέατος ή τυριού, σταφύλια, ωμά λαχανικά ή κομμάτια σκληρών φρούτων. Μην δίνετε σκληρές τροφές, όπως, ξηρούς καρπούς, σπόρους, ποπκορν, σκληρές καραμέλες, τσίχλες, λουκούμια και φυστικοβούτυρο. Όλες αυτές οι τροφές πρέπει να αποφεύγονται έως ότου το παιδί είναι ικανό να τις μασάει καλά. Αυτό συμβαίνει περίπου στην ηλικία των 5 χρόνων.

v     Κόψτε σε μικρά κομμάτια όλες τις τροφές με υψηλό κίνδυνο πριν τις σερβίρετε στο μικρό παιδί.

v     Να επιβλέπετε την ώρα του φαγητού. Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει μην το αφήσετε να παίζει, να περπατάει ή να τρέχει κατά την ώρα του φαγητού. Λέτε στο μικρό παιδί να μασάει καλά το φαγητό του πριν να καταπιεί. Θυμίστε στο παιδί να μασήσει και να καταπιεί το φαγητό του πριν μιλήσει. Μην αφήσετε το παιδί να πετάξει την τροφή στον αέρα και να την πιάσει στο στόμα του ή να βάζει μεγάλη ποσότητα τροφής στο στόμα του.

v     Ελέγξτε προσεκτικά τα παιχνίδια του παιδιού σας για να βρείτε εάν έχουν μικρά αποσπώμενα μέρη. Μην αφήσετε το μικρό παιδί σας να παίξει με παλιά μπαλόνια – υπάρχει μεγάλος κίνδυνος όταν είναι ξεφουσκωμένα και σκασμένα- μικρές μπάλες, βόλους, παιχνίδια που περιέχουν μικρά κομμάτια ή είναι εύθραυστα ή παιχνίδια που προορίζονται για μεγαλύτερα παιδιά. ΕΛΕΓΧΕΤΕ πάντοτε για ποιες ηλικίες προορίζεται το παιχνίδι πριν το αγοράσετε. Επίσης, να ελέγχετε τακτικά αν τα παιχνίδια είναι σε καλή κατάσταση.

v     Κρατήστε τα επικίνδυνα αντικείμενα του σπιτιού σε μέρη που δεν τα φθάνουν τα παιδιά. Αντικείμενα που μπορεί να θέσουν το παιδί σε κίνδυνο είναι οι μικρές μπαταρίες ρολογιού (και τα παιχνίδια μπορεί να έχουν ίδιες μπαταρίες),  κουμπιά, κέρματα, καπάκια από στυλό.

v     Δώστε οδηγίες στα μεγαλύτερα αδέλφια τι τροφές και ποια παιχνίδια επιτρέπεται να δίνουν στο μικρό παιδί.

v     Ασφαλίστε όσο το δυνατόν το σπίτι σας.

v     Το πρώτο μάθημα ασφάλειας είναι το ¨όχι¨.

Τι μπορώ να κάνω αν το παιδί μου πνίγεται;

Οι πρώτες βοήθειες για το βρέφος που πνίγεται αναφέρονται στην σχετική ανάρτηση για την πνιγμονή και τις πρώτες βοήθειες στα βρέφη.